SU DEĞİRMENİ

YEL DEĞİRMENİ

DEĞİRMENCİLİK GELENEĞİ ALTINKÖY’DE YAŞATILIYOR…

Altınköy’ de hem yel değirmeni hem de su değirmeni bulunuyor. Her iki değirmen de çalışır durumda ve un üretimi için kullanılıyor.

SU DEĞİRMENİ

Eskiden su değirmenleri vardı. Öküz arabalarıyla, atlarla, eşeklerle değirmene gelinirdi. Sıraya girip beklenirdi. O kadar çok insan değirmen önünde sıraya girerdi ki, kiminin sırası bir iki gün sonra gelirdi. Yatak yorgan getirip yatanlar olurdu. Değirmenlerde bir avuç unla, kül içinde mayasız ekmekler pişirilip yenilirdi. Değirmende, suyun sesi, dönen çarkın sesi, değirmen taşının sesi birbirine karışırdı. Değirmenci, değirmen taşın önündeki un teknesinden kürek kürek aldığı unları çuvallara doldururdu. Değirmenci tatlı bir telaşın içinde ak saçlı, elbiseleri apak bir adam olurdu. Böyle ağarırdı değirmencinin saçı başı. Şimdi artık bu manzaraları görmek neredeyse imkansız. M.S.1. yy’ da Anadolu topraklarında icat edildiği bilinen su değirmenleri, bir bir yok oluyor, giderek sayıları azalıyor. Su değirmenlerinin özellikle Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’da en son örnekleri yaşıyor.

YEL DEĞİRMENİ

Çalışır durumda olan yel değirmeninde değirmenci, buğdayın unu nasıl dönüştüğünü ziyaretçilere uygulamalı olarak gösteriyor.
Yel değirmeni, Türkiye’de daha çok batı Anadolu ve Ege adalarında kullanılmış. Türkiye’de tarihi 1800’lü yıllara dayanan yel değirmeni, 1970’li yıllara kadar ömürlerini sürdürmüşler. Bugün tek tük de olsa farklı illerde tarihi yel değirmenleri mevcut. Yel değirmenlerinde unun dışında arpa, mısır yarması, bulgur da üretilir, yarmalar daha çok hayvan yemi olarak kullanılırmış. Pervane, düver, çark, fener, balta demiri, kaldıraç sistemi, döner çatı, değirmen taşlarından oluşan yel değirmeni, Altınköy’ün en önemli yapı taşlarından biri.

Altınköy’ün en dikkat çeken unsurlarından biri de yel değirmeni. Köyün yüksek bir noktasında konumlandırılan yel değirmeni, önündeki buğday tarlası ile birlikte ziyaretçilere seyir zevki veriyor. Çalışır durumda olan yel değirmeni, Altınköy’ün kendi buğdayından un üretiyor.